Zaplanuj ogród twoich marzeń. Porady architekta krajobrazu

Ogród tonący w zieleni i palecie innych barw kwiatów, mieniący się kolorami liści i kory drzew, zmieniający odcienie w promieniach słońca o różnych porach dnia i roku to przyjemne wyobrażenie dla wielu osób. Każdy ogród, niezależnie od wielkości, aranżacji i charakteru jest piękną ramą dla domu, zacisznym miejscem odpoczynku, zabaw dzieci i spotkań rodzinno-towarzyskich. Planowanie nowego ogrodu czy ponowne oswajanie przestrzeni istniejącej już zieleni jest pracą przyjemną i twórczą, dzięki czemu każdy może wykreować swój własny ogród marzeń – samodzielnie lub korzystając z fachowej pomocy architekta zieleni.

Przyjemność planowania ogrodowej przestrzeni od podstaw dotyczy przede wszystkich tych, którzy zamierzają lub już zaczęli budować dom. I warto o tym pomyśleć jak najwcześniej. „Budowa domu jest przedsięwzięciem kompleksowym i powinna o samego początku uwzględniać zagospodarowanie otaczającej przestrzeni, niezależnie od jej wielkości. Aranżacja zieleni wokół domu zależy przede wszystkim od tego jak będzie ona wykorzystywana i jakie ma spełniać funkcje, czy chcemy, by ogród całkowicie lub częściowo izolował dom od drogi, czy ogrodowe zacisze rekreacyjne raczej będzie ukryte za budynkiem” – radzi Lidia Tokarska, architekt krajobrazu, inspektor nadzoru terenów zieleni i ekspert Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Twórców Ogrodów, prowadząca firmę wykonawczą Zielony Salon. Te wszystkie decyzje pociągają za sobą kolejne, np. w jaki sposób ogród będzie podlewany, zaplanowanie doprowadzenia wody, budowa systemu zraszaczy. Rozwiązań jest wiele. Jednym z nich może się okazać oczko wodne, którego zasób wodny może być wykorzystany do podlewania trawnika i roślin. Już na tym etapie rozważań warto także zadać sobie pytanie czy w ogrodzie będzie potrzebna energia elektryczna i w jaki sposób ją doprowadzić, gdzie umieścić gniazdka? W tym przypadku również jest praktyczne wyjście – zawsze można skorzystać z przenośnego zasilania czyli jednofazowego agregatu typu walizkowego, który nie tylko zapewnia przyjemną atmosferę podczas spotkań towarzyskich w letnie wieczory, ale również zasila elektronarzędzia do majsterkowania w ogrodzie czy w domu. Dodatkowo, miłośnikom mobilnych wakacji zapewnia niezawodne zasilanie odbiorników znajdujących się na wyposażeniu campera a także czułych na jakość prądu urządzeń elektronicznych.

Osłonięcie posesji czy działki przed zgiełkiem drogi, kurzem, wiatrem i przed sąsiadami zapewnia naturalny mur zieleni – żywopłot. Ponieważ wymaga czasu na osiągnięcie wymaganej wysokości i, by był dobrze rozkrzewiony, musi być systematycznie przycinany, warto od niego zacząć budowanie ogrodu. Gatunek krzewu, liściasty czy iglasty, powinien być dostosowany do stopnia nasłonecznienia. Warto także rozważyć krzewy zimozielone czy te kwitnące. Najlepszymi gatunkami do formowania są m. in.: buk i grab pospolity, berberys, ligustr. Krzewy i ich formowanie dodatkowo stwarzają szeroką paletę możliwości aranżacji przestrzeni w ogrodzie, zależnie od charakterystyki rosnących gatunków oraz wyobraźni i własnej wizji. Najczęściej spotykaną formą jest „mur” okalający posesję czy ogród. Ale nie musi on być jednolity – można mu nadać kształt fali lub wykreować w nim łuk czy „okna”, w których następnie można umieścić rzeźbę ogrodową lub kompozycję kwiatową. W kontekście funkcjonalności warto także zaplanować wyjścia do ogrodu, np. taras, płynne przechodzenie ze „strefy domu” do strefy ogrodu oraz zdefiniować cel zakładania ogrodu: kto będzie z niego korzystał, kto go będzie pielęgnować, czy zamierzamy w nim spędzać możliwie jak najwięcej czasu i będzie służyć jako mocno eksploatowane miejsce rekreacji czy ogród będzie tylko tłem dla domu, czy lubimy pielęgnować zieleń i będziemy temu poświęcaj swój czas przeciwnie – tworzymy ogród minimalistyczny, niewymagający nakładu pracy wkładanego w jego utrzymanie.

„Bardzo ważną kwestią w aspekcie tworzenia ogrodu, wręcz fundamentalną, jest analiza gleby – jej struktura i odczyn pH. Profesjonalna analiza podłoża ułatwi planowanie roślinności a także będzie pomocna przy określeniu ilości i jakości gleby do naniesienia na istniejące podłoże. Temat dotyczy zwłaszcza tych przestrzeni, na których powstanie trawnik, ponieważ od jakości gleby zależy czy będzie cieszyła nasze oko przez cały rok szafirowa darń, czy też będziemy ponosić ciągłe koszty związane z poprawianiem jej jakości” – wyjaśnia Lidia Tokarska. – „Trawa najlepiej rośnie i utrzymuje się w dobrej kondycji na podłożu o kwasowości 5,5-7,0 pH i wtedy, gdy wierzchnia warstwa o grubości 20-30 cm ma strukturę piaszczysto-gliniastą i przykrywa podglebie dobrze przepuszczające wodę oraz wilgoć”.

Trawnik stanowi ważny element aranżacji roślinnej ogrodu, choć spotykane są piękne ogrody beztrawnikowe. Jednak trawa w każdej postaci tworzy wrażenie „malowania” krajobrazu. Pełni też ważną funkcję ekologiczną – jest naturalną fabryką tlenu, filtrem oczyszczającym powietrze z kurzu, pyłu i innych zanieczyszczeń cywilizacyjnych, poprawia rozprowadzenie wód opadowych na terenie działki. Można mu nadać ciekawy kształt dopasowany do ukształtowania terenu, dostosowany do kompozycji pozostałej zieleni. Kompozycja trawnika może, zależnie od potrzeb, uwzględniać wypielęgnowaną część estetyczną ogrodu oraz część typowo użytkową, z której będziemy korzystać na co dzień i na której będą bawić się dzieci. Planując trawnik lub trawniki warto też od razu spojrzeć na ich formę praktycznie – jakimi urządzeniami będziemy je kosić. Do małych powierzchni oraz wszelkich zakątków, miejsc przy elewacjach i ogrodzeniach, wokół drzew, pod krzewami – najwygodniejszym rozwiązaniem są nowoczesne wykaszarki spalinowe lub akumulatorowe. Do trawników o powierzchni do ok. 2 000 m2 służą najbardziej nowoczesne kosiarki wyposażone w system podwójnych noży i ustawiania wysokości koszenia, wygodny napęd oraz rozwiązania zapewniające także mulczowanie trawy i mielenie liści. Trawniki o dużej powierzchni wymagają najwięcej czasu na koszenie, dlatego najbardziej praktycznym rozwiązaniem jest zastosowanie kosiarki traktorowej, której nowoczesne modele są także przystosowane do wielozadaniowości. Najnowszym wynalazkiem w zakresie koszenia trawy jest samodzielnie koszący robot, który zaprogramowany, kosi codziennie trawę utrzymując ją stale na tej samej wysokości, a dokładnie rozdrobnione źdźbła roślin pozostają na powierzchni trawnika przekształcają się w nawóz organiczny.

„W tworzeniu ogrodu, ogrodu marzeń, najważniejsze jest to, by właściciele i użytkownicy dobrze się w nim czuli. Jego styl i kompozycja powinny, z mojego punktu widzenia, współgrać z architekturą domu, ukształtowaniem terenu, istniejącymi już nasadzeniami, ale przede wszystkim zależy od osobowości właścicieli oraz ich indywidualnych preferencji. Kreatywność w tworzeniu ogrodu jest tak naprawdę nieograniczona i można pogodzić wiele różnych funkcji – strefę kwiatową, zakątek warzywny i ziołowy, strefę owocową. A wszystkie te części mogą być urozmaicone oczkiem wodnym, fantazyjnymi ścieżkami i murkami, skalniakami, itd. Wspomniany skalniak może być na przykład wertykalny, co sprawdza się w na małej powierzchni, a w dużym ogrodzie tworzy nietuzinkową odmianę. Natomiast oczko wodne nie tylko cieszy, ale też poprawia mikroklimat i przyciąga ptaki, zwłaszcza w upalne dni” – mówi Lidia Tokarska.

Podczas planowania roślinności w ogrodzie należy zwracać uwagę na odległości nasadzeń – silnie rozrastające się rośliny, krzewy czy drzewa z czasem zdominują przestrzeń i pobieranie wody oraz składników pokarmowy w glebie. Przykładem takiej ekspansywnej rośliny jest brzoza, gdy na przykład pięknie kwitnąca magnolia ma duże wymagania wodno-pokarmowe i potrzebuje odpowiednich warunków dostosowanych do jej stosunkowo powolnego rozwoju. Przemyślany plan ogrodu powinien uwzględniać pory roku, okresy kwitnienia różnych roślin oraz cykl życia ogrodu jako całości, by zachwycał i wtedy, gdy rośliny osiągną wiek dojrzały. Jeśli zależy na szybkich efektach atrakcyjności ogrodu, warto rozważyć byliny, które szybko „dojrzewają” i doskonale sprawdzają się w miejscach pod drzewami. Równie dobrze sprawdzają się pnącza, które dodatkowo wprowadzają do ogrodu nutę romantyczną, a nie wymagają stałej pielęgnacji.

www.mojahonda.pl