Projekt domu a prawidłowe oświetlenie

Odpowiednia ilość promieni słonecznych wpływa pozytywnie na odporność człowieka i hamuje rozwój niektórych chorób. Na co dzień, dzięki słońcu, w ludzkim organizmie uwalniają się hormony szczęścia zwane endorfinami. Nietrudno zauważyć, że odpowiednie oświetlenie to nie tylko długofalowe zdrowie, ale również przyjemniejszy każdy dzień.

Jak wykorzystać te informacje przy wyborze projektu? Jaki dom wybrać, by pomieszczenia, w których najczęściej się przebywa były odpowiednio oświetlone światłem naturalnym? I co zrobić, aby w nocy łatwo znaleźć drogę do domu?

Oświetlenie pomieszczeń usytuowanych z różnych stron świata

W większości domów znajdziesz podział na część dzienną (najczęściej salon, jadalnia), nocną (sypialnie) i gospodarczą (garaż, kotłownia). Pierwszą z nich, strefę dzienną, najlepiej umiejscowić od strony południowej, w ciągu dnia dużo lepiej oświetlonej niż strona północna, w której z kolei najczęściej usytuowane są takie pomieszczenia, jak garaż czy samo wejście do budynku. Bardziej szczegółowo powinno to wyglądać tak, że pomieszczenia, w których najczęściej przebywa się rano powinny być od strony wschodniej, w trakcie dnia od południowej i wieczorem od zachodniej. W ten sposób wykorzystuje się codzienny ruch słońca po widnokręgu. Od strony północnej, tak jak wspomnieliśmy, najlepiej umieścić garaż, a północno-wschodniej lub północno-zachodniej kuchnię. Dzięki temu nie będzie się ona niepotrzebnie nagrzewała w ciągu dnia. Południe i południowy zachód to części, które będą najdłużej oświetlone w ciągu dnia, w godzinach popołudniowych. To najlepsza część domu na salon i jadalnię. Ci, którzy lubią budzić się razem ze słońcem, powinni wybrać sypialnię od strony wschodniej. Dzięki temu z pewnością doświadczą przypływu hormonów szczęścia i pozytywnie rozpoczną każdy swój poranek. Warto też zwrócić uwagę na to, że sypialnie dzieci są pomieszczeniami, w których się one najczęściej uczą, więc te pokoje powinny by bardzo dobrze oświetlone i w miarę możliwości położone od południa lub południowego zachodu.

Funkcjonalne i efektowne oświetlenie zależy od projektu domu i doboru materiałów

Jak uwydatnić zyski z naturalnego oświetlenia, jakie otrzymuje się dzięki odpowiedniemu wykorzystaniu stron świata? Co zrobić, by do wnętrza budynku dostawało się go jak najwięcej i jak najlepiej rozchodziło się ono po wnętrzu pomieszczenia? Na pewno pierwsze, co przychodzi Ci na myśl, to duże przeszklenia. Jest to jak najbardziej prawidłowe skojarzenie. Okna służą przedostawaniu się nie tylko światła promieni słonecznych do wnętrza domu, ale razem z nimi również ciepła. Przeszklenia najlepiej umieszczać jak najwyżej górnej krawędzi ściany pomieszczenia (sufitu) – sprawia to, że głębia pokoju jest lepiej oświetlona. Może się tak zdarzyć, że w niektórych pomieszczeniach zamontowanie okien dachowych lub pionowych graniczy z cudem. W takim wypadku dobrym rozwiązaniem będą świetliki dachowe, które są niczym innym, jak przeszkloną konstrukcja dachu. Jeśli zostaną umieszczone od strony południowej, wpuszczą do wnętrza budynku dużo jasności. Lustra to kolejny pomysł, który opłaci się zastosować, aby światło wpadające do wnętrza domu miało się od czego odbić i dojść do większej powierzchni pokoju.
Nie da się jednak polegać jedynie na naturze, a trzeba zdecydować się na sztuczne oświetlenie wewnętrzne. Tu pojawia się pytanie – ile źródeł światła zamontować i gdzie? Tą sprawą zajmuje się architekt wnętrz. Są trzy rodzaje oświetlania: ogólne (którego zadaniem jest rozświetlenie całego pomieszczenia), miejscowe (tylko do wybranych stref, przy których wykonuje się jakieś czynności, np. blat w kuchni czy miejsca przy biurku) i dekoracyjne (jak sama nazwa wskazuje, służące do uwydatnienia wybranych elementów, jak obraz na ścianie). Dzięki odpowiednio dobranym źródłom światła można stworzyć w domu niepowtarzalny klimat. Najlepiej wybierać taki rodzaj światła, aby był jak najbardziej zbliżony do naturalnego. Światło ciepłe dobrze sprawdzi się w sypialni i salonie, sprzyja odpoczynkowi i tworzy wrażenie przytulności, natomiast neutralne pobudza, dlatego warto umieścić je w gabinecie. Światło zimne, wpada w odcienie niebieskiego i najlepiej wygląda w kuchni oraz łazience.

Oświetlenie zewnętrzne domu i ogrodu – na co warto zwrócić uwagę?

Każdy zna ten moment, gdy po długim dniu pracy wraca w zimowy wieczór do domu. Dookoła ciemno, nie ma przecież już co liczyć na światło słoneczne. Dzięki oświetleniu zewnętrznemu nie ma konieczności zastanawiania się, gdzie można postawić kroki na swoim podwórku. Poza taką zaletą, są jeszcze inne, takie jak: wygląd estetyczny ogrodu i poczucie bezpieczeństwa, jakie daje światło. Obecnie na rynku istnieje wiele produktów i technologii oświetlenia zewnętrznego. Opłaca zdecydować się np. na takie z czujnikiem ruchu i zamontować je przy drzwiach wejściowych, by odpowiednio oświetlały schody oraz wejście do domu. Poza tym elegancko wyglądają. Również przydatne jest oświetlenie alejek. Dlatego można do tego wykorzystać lampki wbudowane w nawierzchnię, które także posiadają czujnik ruchu lub solarne gruntowe. Warto zainwestować i oświetlić bramę wjazdową oraz elementy ogrodu. Przy montowaniu lampek można skupić uwagę na ładne drzewa, boczne alejki i to, co najbardziej podoba Ci się na Twoim podwórku. Najlepsze oświetlenie rozpoznasz po jego współczynniku szczelności (IP – Index of Protection). Charakteryzuje on szczelność oprawy, a wyraża się go dwucyfrową liczbą, której pierwsza cyfra to stopień odporności na pyły i ciała stałe, a druga na wilgoć oraz wodę. IP 55 lub 56 odpowiednio sprawdzi się do ochrony przed pyłami i strugami wody. Poza współczynnikiem szczelności należy zwrócić uwagę na klasę ochronności, która charakteryzuje rodzaj izolacji elektrycznej. W ogrodzie sprawdzą się lampy I lub II klasy, przy czym im wyższa klasa ochronności tym lepsza izolacja.
Nad odpowiednim oświetleniem warto zacząć się zastanawiać już na etapie wyboru projektu. Dlatego warto przemyśleć, jaki układ pomieszczeń będzie najlepiej dostosowany do działki i jakie parametry okien zastosował architekt. Trzeba zwrócić uwagę, by przy wyborze swojego przyszłego domu, aby wszystko w projekcie, jak najlepiej odpowiadało potrzebom domowników. Po budowie wskazane jest rozważenie także zewnętrznego oświetlenia. Dzięki temu zyskuje się poczucie bezpieczeństwa i komfort użytkowania.

Tekst: Mariusz Dębski, pracownia projektowa Z500

Zdjęcie otwierające: Z500

Współpraca reklamowa