Skuteczna walka ze smogiem

Drzewa nie tylko produkują tlen, ale również pochłaniają dwutlenek węgla oraz niebezpieczne substancje będące przyczyną smogu. Politechnika Warszawska oraz Termo Organika włączyły się w jesienną akcję nasadzania drzew na warszawskiej Woli, organizowaną 16 listopada przez Zarząd Zieleni m.st. Warszawy.

W akcji aktywnie uczestniczyła Omenaa Mensah – ambasadorka kampanii społecznej „Termomodernizacja najlepszy sposób na smog”. Kluczem do walki ze smogiem jest budowanie w społeczeństwie świadomości, gdzie leży źródło smogu. Mimo utartych przekonań największymi trucicielami powietrza w Polsce nie są wcale samochody czy przemysł, ale nieocieplone budynki ogrzewane za pomocą przestarzałych pieców, w których spala się niskiej jakości materiały. To musi się zmienić!

O tym, że Polska wciąż jest europejskim rekordzistą w zanieczyszczeniu pyłami, a średnioroczne stężenia rakotwórczego benzo(a)pirenu przekraczają dopuszczalne normy nawet o 500-600% wie już niemal każdy. Wciąż jednak wielu z nas nie ma świadomości skąd się bierze smog oraz jak z nim skutecznie walczyć – dlatego tak ważne są akcje budujące świadomość społeczeństwa.

Między innymi w tym celu Politechnika Warszawska oraz producent styropianu i ociepleń Termo Organika aktywnie włączyły się w jesienną akcję nasadzania drzew przez Zarząd Zieleni m.st. Warszawy. Omenaa Mensah, jako ambasadorka kampanii „Termomodernizacja najlepszy sposób na smog” zaprosiła mieszkańców stolicy, studentów, młodzież z warszawskich szkół oraz najmłodszych przedszkolaków do zasadzenia pięknych, dorodnych klonów na warszawskiej Woli.

– Dzisiaj na warszawskiej Woli na pasie zieleni przy stadionie Olimpia posadziliśmy wspólnie z mieszkańcami 50 klonów. Podczas trwania jesiennej akcji sadzenia drzew najwięcej sadzonek przybędzie na Bielanach i Pradze-Południe. Od 2007 roku do pierwszej połowy 2018 roku w Warszawie posadzono 300 000 drzew. My dokładamy do tego tej jesieni około 6000 nowych, dużych, kilkumetrowych sadzonek – mówi Marek Piwowarski, dyrektor Zarządu Zieleni m.st. Warszawy. – Zieleń to jeden z trzech filarów działań poprawiających jakość powietrza w stolicy. Wiemy o tym doskonale, dlatego z dużą uwagą podchodzimy do pielęgnacji zieleni przyulicznej, warszawskich parków, skwerów, a także nie zapominamy o rozwoju terenów zieleni.

Drzewa produkują tlen oraz pochłaniają dwutlenek węgla. Przez ich aparaty szparkowe, umiejscowione w liściach, dostają się do środka i są unieszkodliwiane różnorodne niebezpieczne gazy, np. dwutlenek siarki, dwutlenek azotu czy tlenek węgla. Na liściach osadza się pył zawieszony oznaczany symbolem PM10 i PM2,5. To bardzo niebezpieczne składniki smogu.

– W ciągu ostatnich lat wiele ośrodków naukowych potwierdziło tezę, że sadzenie drzew jest pożyteczne dla poprawy jakości powietrza. Akademicy SGGW z Polskiego Towarzystwa Dendrologicznego informują, że sto dużych rozmiarów drzew jest w stanie usunąć około 450 kilogramów zanieczyszczeń rocznie, w tym ponad 130 kilogramów pyłu zawieszonego PM10 i PM2,5. Warto wiedzieć, że duże drzewa oczyszczają powietrze kilkadziesiąt razy efektywniej niż mała zieleń. Nie możemy czekać. Działajmy na różnych frontach. Musimy sadzić drzewa, a także kompleksowo termomodernizować budynki. – mówi Omenaa Mensah, ambasadorka kampanii społecznej.

W sadzeniu drzew wziął udział również dr inż. Szymon Firląg z Politechniki Warszawskiej, autor „antysmogowego” raportu „Określenie głównych zalet ocieplania budynków istniejących oraz wpływu termomodernizacji na ograniczenie smogu (niskiej emisji)”, który przypomniał jego najważniejsze tezy.

– Kompleksowa termomodernizacja pozwala na największą redukcję emisji niebezpiecznych substancji aż o 95% dla pyłów, 98% rakotwórczego benzo(a)pirenu, 80% dwutlenku siarki, 43% dla tlenków azotu czy w końcu o 72% dwutlenku węgla. – powiedział dr inż. Szymon Firląg z Wydziału Inżynierii Lądowej Politechniki Warszawskiej. – Co ważne podkreślenia jest ekonomicznie opłacalna i znacząco ogranicza zużycie energii potrzebnej do ogrzania budynku. W analizowanym przeze mnie przypadku domu o powierzchni 125 m² to właśnie kompleksowa termomodernizacja daje największe oszczędności w kosztach użytkowania, aż 3,3 tys. zł rocznie.

Termomodernizacja vs smog

Polacy zamieszkują w niedostatecznie zaizolowanych budynkach. Szacuje się, że problem ten dotyczy ponad 72% jednorodzinnych domów mieszkalnych. Jednocześnie ok. 70% budynków jednorodzinnych ogrzewanych jest przy użyciu węgla, co powoduje, że w Polsce jest około 3,5 milionów kotłów węglowych. Wśród wykorzystywanych kotłów węglowych przeważają urządzenia wiekowe, wyeksploatowane, cechujące się niską efektywnością spalania i wysoką emisją szkodliwych substancji będących głównym źródłem smogu. Budynki wybudowane przed 1989 rokiem z reguły nie posiadają żadnej izolacji termicznej. Zaledwie 1% wszystkich budynków w Polsce można uznać za energooszczędne – przede wszystkim te, które zostały zbudowane w ciągu ostatnich kilku lat. Dane m.in. Ministerstwa Środowiska jednoznacznie wskazują, że indywidualne ogrzewanie budynków mieszkalnych odpowiada za 40% emisji pyłu zawieszonego PM10 oraz 78% emisji wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych, w tym rakotwórczego benzo(a)pirenu.

Razem na rzecz walki o nasze czyste powietrze

Sadzenie drzew wspiera walkę ze smogiem i jest odpowiedzią na współczesne potrzeby polskiego społeczeństwa zagrożonego zanieczyszczeniem powietrza.

– Chcielibyśmy serdecznie podziękować Zarządowi Zieleni m.st. Warszawy za zaangażowanie i możliwość przeprowadzenia wspólnej akcji, która pozytywnie wpłynie zarówno na wygląd zewnętrzny miasta, jak i poprawę jakości powietrza. Musimy jednak zdawać sobie sprawę, że najważniejszym czynnikiem wpływającym na ograniczenie smogu jest ograniczenie niskiej emisji. Uważam, że tylko zwiększenie świadomości obywateli i w następstwie nacisk na decydentów spowoduje systemowe rozwiązania, m.in. skuteczne programy wspierające działania termomodernizacyjne w obszarze budownictwa – mówi Witold Rams, wiceprezes Termo Organiki, największego producenta styropianu w Polsce. – Ogromne brawa należą się również młodzieży i dzieciom, które aktywnie brały udział w akcji. Cieszymy się, że udało się zaangażować tak wiele osób.

Na natychmiastową znaczącą zmianę obecnej jakości powietrza niestety nie ma co liczyć, a więc warto wiedzieć jak doraźnie chronić zdrowie swoje oraz bliskich.